Czym jest rejestr dłużników i jak nie trafić na listę dłużników?

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w marcu 2022 r. w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku wzrosły o 11,0% (przy wzroście cen towarów – o 11,6% i usług – o 9,1%) – czytamy w najnowszym raporcie GUS dotyczącym inflacji. Obecna sytuacja może doprowadzić do tego, że osoby prywatne, jak i przedsiębiorcy mogą doświadczyć problemów z regulowaniem swoich zobowiązań. Jak temu zaradzić? Co robić, aby uniknąć wpisania do rejestru dłużników?

Rejestry dłużników to bazy danych, w których znajdują się osoby fizyczne oraz przedsiębiorstwa, posiadające zaległości płatnicze. Ich celem jest weryfikacja osób i firm pod kątem ich wypłacalności i wiarygodności finansowej. Dane z rejestru dłużników są udostępniane innym podmiotom, np. bankom. Trafienie na listę dłużników może być przeszkodą w zaciągnięciu kredytu, rozłożeniu zakupu na raty czy nawet podpisaniu umowy abonamentowej.

Wyróżnia się rodzaje rejestru dłużników:

1. Krajowy Rejestr Dłużników Niewypłacalnych (KRDN), który działa w ramach Krajowego Rejestru Sądowego – jest zatem instytucją państwową. Zawiera informacje o podmiotach, którym umorzono postępowanie egzekucyjne, bądź które ogłosiły upadłość. W jego skład wchodzi również rejestr dłużników alimentacyjnych.
2. Biura Informacji Gospodarczej (BIG), których podstawą funkcjonowania jest ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Są to podmioty prywatne, każde biuro działa samodzielnie i prowadzi własne rejestry dłużników. Aktualnie istnieją cztery tego typu biura:
   • BIG InfoMonitor S.A.
   • Rejestr Dłużników ERIF BIG S.A.
   • Krajowy Rejestr Długów BIG S.A.
   • Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej
3. Biuro Informacji Kredytowej (BIK), które działa zgodnie z ustawą Prawo bankowe z dnia 29 sierpnia z 1997 roku. BIK zbiera dane o wszystkich kredytobiorcach.
   BIK gromadzi zarówno pozytywne informacje o terminowych spłatach zobowiązań przez konsumentów i przedsiębiorców, jak i o ich zadłużeniu oraz zaległościach wobec kredytodawców. Podstawą współpracy Biura Informacji Kredytowej z instytucjami finansowymi, mającymi dostęp do danych znajdujących się w bazie BIK, jest zasada wzajemności polegająca na umożliwieniu korzystania z informacji przetwarzanych w BIK jedynie tym instytucjom, które przekazują dane o swoich klientach do BIK. BIK to baza, do której systematycznie raportują wszystkie banki komercyjne i spółdzielcze, SKOK-i oraz największe na rynku firmy pożyczkowe.
4. Rejestr Należności Publicznoprawnych (RNP), który gromadzi informacje o podmiotach, zalegających z opłatami podatkowymi i innymi należnościami na rzecz instytucji publicznych.

Jak konkretnie wygląda procedura, która sprawia, że dane są włączane w rejestr dłużników? Osoby prywatne, jak i firmy mogą zostać wpisane na listę dłużników, jeśli nie regulują swoich zobowiązań. Innymi słowy, do rejestru dłużników może zgłosić nie tylko bank za brak spłat rat kredytowych, ale także spółdzielnia mieszkaniowa, dostawca prądu i gazu czy operator telefonii komórkowej.

Wierzyciel może wpisać swojego dłużnika do rejestru BIG, jeśli ten nie uregulował zobowiązania finansowego na kwotę co najmniej 200 zł (w przypadku osób prywatnych) lub 500 zł (w przypadku firm) i minęło co najmniej 30 dni od terminu płatności. Co istotne, wierzyciel nie może wpisać do rejestru dłużnika bez ostrzeżenia – musi minąć co najmniej 30 dni od przekazania dłużnikowi wezwania do zapłaty wraz z ostrzeżeniem o wpisie na listę dłużników.

Niestety – stało się. Podwyżki cen, rat kredytu i rosnąca inflacja spowodowały problemy z twoją płynnością finansową. Jakie skutki może mieć dla ciebie pojawienie się na liście dłużników, np. wpis do rejestru dłużników niewypłacalnych?

1. Ograniczenia w życiu codziennym. Rejestry dłużników sprawdzają banki, a także inne instytucje i podmioty, dlatego jeśli widniejesz na takiej liście, możesz mieć kłopot z zaciągnięciem kredytu, skorzystaniem z leasingu, podpisaniem umowy z dostawcą internetu czy telefonii komórkowej.
2. Strata czasu i pieniędzy. Jako dłużnik możesz zostać wezwany do zapłaty odsetek od kwoty, która nie została uregulowana. Jeśli toczyć się będzie sprawa sądowa, która może trwać miesiącami, w razie przegranej możesz zostać zobligowany do poniesienia kosztów postepowania sądowego.
3. Utrata relacji z kontrahentem. Jeśli prowadzisz działalność, zapewne zależy ci na dobrych kontaktach z kontrahentami. W momencie, kiedy twój dostawca zobaczy, że widniejesz w rejestrze dłużników, może stracić do ciebie zaufanie i zakończyć współpracę lub zmienić zasady i warunki obecnej współpracy.
4. Brak dobrej opinii w branży. Złe wieści szybko się rozchodzą, więc jeśli zalegasz z płatnościami u jednego kontrahenta, wiadomość o problemach z wypłacalnością twojego przedsiębiorstwa może błyskawicznie trafić do innych partnerów biznesowych, a także potencjalnych klientów. W świecie łatwego dostępu do internetu bez trudu można podzielić się złą opinią, trudniej niestety jest ją wyprostować.

Wiesz już czym może skutkować sytuacja, kiedy twoje dane zostaną włączone w rejestr dłużników. Jak sprawdzić siebie w takim rejestrze? Przede wszystkim rejestry dłużników posiadają swoje strony internetowe i to właśnie tam najszybciej zweryfikujesz czy widniejesz na liście dłużników.

Jak sprawdzić rejestr dłużników BIG? Wystarczy, że wejdziesz na stronę wybranej instytucji i wygenerujesz raport, którego pobranie (dla konsumenta) jest bezpłatne raz na 6 miesięcy. Wymagana będzie rejestracja i potwierdzenie danych za pomocą skanu dokumentu tożsamości (z ukryciem niektórych informacji, dla zachowania bezpieczeństwa).

Weryfikacja własnej firmy w rejestrze dłużników wymaga uiszczenia kwoty 10,50 zł brutto za jeden raport. Możliwe jest także wykupienie usługi w ramach abonamentu, która pozwoli na dostęp do większej ilości dokumentów oraz bieżący monitoring kontrahentów.

Jakie działania warto podejmować na co dzień, aby nie trafić do rejestru dłużników i cieszyć się opinią wiarygodnego konsumenta oraz przedsiębiorstwa?

1. Rachunki i obligatoryjne zobowiązania opłacaj od razu. W pierwszej kolejności po otrzymaniu wynagrodzenia warto opłacić wszystkie rachunki i raty kredytu, a w przypadku działalności gospodarczej – także wynagrodzenia pracowników i faktury. Dopiero środki, które zostaną po opłaceniu comiesięcznych zobowiązań możesz rozdysponować na inne cele, np. wyjazdy, przyjemności czy nowe inwestycje w przypadku firmy.
2. Stwórz poduszkę finansową. W momencie, kiedy na twoim koncie jest więcej pieniędzy, odkładaj je np. na konto oszczędnościowe. Możesz także ustalić stałą kwotę, którą będziesz odkładać co miesiąc, np. w momencie kiedy opłacasz rachunki. Taka rezerwa finansowa przyda się w razie chwilowych problemów z płynnością.
3. Rozkładaj na raty. W sytuacji, gdy spóźniasz się z płatnością, nie unikaj kontaktu z wierzycielem. Przedstaw jasno swoje położenie i nie obawiaj się poprosić o możliwość spłaty zobowiązania w ratach.
4. Windykuj swoich kontrahentów. Nie czekaj w nieskończoność na płatności od partnerów biznesowych. Niestety wśród firm jest przyzwolenie na bardzo długie oczekiwanie na płatności. Przedsiębiorcy mają obawy przed zleceniem spraw do profesjonalnej firmy windykacyjnej. Jednak tworzą się wtedy zatory płatnicze – nie otrzymujesz zapłaty i nie masz środków na opłatę swoich zobowiązań. Jeśli kontrahent zwleka z płatnością, im wcześniej rozpocznie się proces windykacji polubownej, tym jest większa szansa na odzyskanie pieniędzy.Sprawdź usługę windykacji w Apfino: https://apfino.pl/windykacja/
5. Jeśli jesteś przedsiębiorcą i wystawiasz faktury z długimi terminami płatności, nie czekaj na przelew od klienta, tylko skorzystaj z faktoringu. Dzięki tej usłudze znacznie przyspieszysz dostęp do gotówki, którą wykorzystasz na dowolny cel.Sprawdź usługę faktoringu w Apfino: https://apfino.pl/faktoring/

Źródło:

• https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-w-marcu-2022-roku,2,125.html